Ból jest kluczowym narzędziem komunikacji naszego ciała używany, aby wskazać nam potencjalny problem w organizmie. Jest to złożone doświadczenie sensoryczne i emocjonalne, które może znacznie wpłynąć na jakość życia. To, jak odczuwamy ból, może się znacznie różnić, co wskazuje, jak należy go leczyć. Skuteczne radzenie sobie z nim jest kluczem do ukojenia w najlepszy możliwy sposób.
Tradycyjne metody leczenia bólu
Tradycyjne metody leczenia bólu, takie jak leki, fizjoterapia i operacja mają swoje zalety, ale nie są pozbawione wad.
- Leki przeciwbólowe, takie jak NLPZ i opioidy, mogą powodować skutki uboczne od problemów żołądkowych do ryzyka uzależnienia i często nie są w stanie leczyć przewlekłego bólu skutecznie. NLPZ mogą również utrudniać gojenie, na przykład zatrzymując produkcję kolagenu.
- Fizjoterapia jest niezbędna do utrzymania mobilności, ale wymaga znacznego zaangażowania czasowego, finansowego i może być początkowo niekomfortowa, co utrudnia niektórym jej przestrzeganie.
- Rozwiązania chirurgiczne wiążą się z ryzykiem powikłań i potencjalnie długim okresem rekonwalescencji bez gwarancji ulgi w bólu.
Biorąc pod uwagę te wyzwania, rośnie zainteresowanie alternatywnymi podejściami, takimi jak terapia światłem czerwonym i podczerwonym. Ta nieinwazyjna terapia wykorzystuje określone długości fal światła czerwonego i podczerwonego w celu łagodzenia bólu i stanu zapalnego, zapewniając obiecującą opcję bez powszechnych skutków ubocznych związanych z tradycyjnymi technikami leczenia bólu.
„Zaobserwowaliśmy, że terapia fotobiomodulacyjna oferuje nieinwazyjną, bezpieczną, wolną od leków i bez skutków ubocznych metodę łagodzenia bólu zarówno ostrych, jak i przewlekłych schorzeń układu mięśniowo-szkieletowego, a także fibromialgii.1”
Mechanizmy terapii światłem czerwonym i podczerwieni w celu łagodzenia bólu
Na poziomie biologicznym ból obejmuje wiele procesów, począwszy od obwodowego układu nerwowego, a skończywszy na ośrodkowym układzie nerwowym. Gdy pojawia się bolesny bodziec, receptory bólu (nocyceptory) wysyłają sygnały przez włókna nerwowe do rdzenia kręgowego, a następnie do mózgu, gdzie ból jest przetwarzany w sensoryczne odczucie. Złożoność bólu jest widoczna w jego zdolności do angażowania nie tylko fizycznych doznań, ale także emocjonalnych i psychologicznych reakcji, co sprawia, że ból jest wyjątkowo subiektywny i trudny do opanowania.
Terapia światłem bliskiej podczerwieni (NIR) i czerwonym (RLT), często określana jako fotobiomodulacja (ang. Photobiomodulation, PBM), wykorzystuje określone długości fal światła czerwonego i podczerwieni, aby wnikać głęboko w tkanki ciała, oferując terapeutyczne efekty, które mogą łagodzić ból i przyspieszać gojenie. Ta forma terapii jest coraz bardziej uznawana w społecznościach medycznych i wellness ze względu na jej zdolność do skutecznego radzenia sobie z bólem bez skutków ubocznych, które zwykle wiążą się z leczeniem farmaceutycznym.
Wykazano, że zarówno światło czerwone, jak i światło bliskiej podczerwieni są skuteczne w leczeniu różnych rodzajów bólu. W jaki sposób? Oto kilka procesów, które terapia światłem bliskiej podczerwieni i czerwonym wyzwala w naszym ciele.
- Produkcja energii komórkowej: RLT i NIR stymulują chromofory w mitochondriach i błonie komórkowej. Ta absorpcja wyzwala szereg reakcji biologicznych prowadzących do zwiększonego metabolizmu komórkowego, zwiększonej produkcji ATP i zmniejszonego stresu oksydacyjnego. Efekty te przyczyniają się do przyspieszonego gojenia się tkanek i zmniejszenia stanu zapalnego, co jest kluczowe w leczeniu bólu.
- Redukcja stanu zapalnego: Terapia światłem może zmniejszyć stan zapalny poprzez zmniejszenie produkcji cytokin prozapalnych i poprawę krążenia krwi, co ułatwia proces gojenia. Stan zapalny jest częstą przyczyną zwiększonego bólu, nawet jeśli przyczyną jest coś innego, więc zmniejszenie intensywności procesów zapalnych ma kluczowe znaczenie dla łagodzenia bólu.
- Zwiększony przepływ krwi i krążenie: NIR i RLT stymulują tworzenie nowych naczyń włosowatych i rozszerzenie naczyń krwionośnych, co zwiększa przepływ krwi do naświetlanych obszarów. Poprawa krążenia pomaga zmniejszyć stan zapalny i obrzęk, które są kluczowymi czynnikami w leczeniu bólu, szczególnie w schorzeniach układu mięśniowo-szkieletowego.
- Naprawa i ochrona nerwów: Wykazano, że światło bliskiej podczerwieni i czerwone przyspiesza regenerację nerwów i zapobiega dalszym ich uszkodzeniom, co jest kluczowe w schorzeniach obejmujących ból neuropatyczny. Te terapie modulują funkcje nerwów, co może skutkować natychmiastową ulgą w bólu. Zmniejszają wrażliwość nerwów poprzez zmniejszenie bradykininy, substancji chemicznej wywołującej ból.
- Wyzwalanie naturalnych inhibitorów bólu: Fotobiomodulacja (PBM) stymuluje uwalnianie naturalnych inhibitorów bólu, takich jak endorfiny i serotonina, poprzez ekspozycję na światło RLT/NIR. Endorfiny, naturalne opioidy, wiążą się z receptorami mózgowymi, aby zmniejszyć ból i poprawić samopoczucie. Serotonina, regulator nastroju, również moduluje ścieżki bólowe, zmniejszając percepcję bólu. Ten podwójny efekt sprawia, że jest to skuteczna, nieinwazyjna opcja leczenia przewlekłych schorzeń bólowych, takich jak fibromialgia i ból neuropatyczny.
Dzięki zrozumieniu tych mechanizmów możemy zrozumieć, w jaki sposób NIR i RLT zapewniają nieinwazyjną, bezpieczną alternatywę lub uzupełnienie dla tradycyjnych strategii leczenia bólu, potencjalnie zmniejszając zależność od leków i inwazyjnych procedur.
Terapia światłem czerwonym i bliskiej podczerwieni
Terapia RLT wykorzystuje lecznicze właściwości światła czerwonego i bliskiej podczerwieni. To podejście nie jest tylko nowoczesnym trendem, ale ma swoje korzenie w dziesięcioleciach badań naukowych. Od około 50 lat naukowcy badają efekty PBM. Ten zbiór badań potwierdza, że energia fotonowa jest bezpieczna i niezwykle skuteczna w wzmacnianiu naturalnych mechanizmów łagodzenia bólu przez organizm. Spośród różnych metod PBM, terapia światłem czerwonym i bliskiej podczerwieni jest uznawana za bezpieczną i skuteczną. Historia urządzeń do terapii światłem czerwonym rozpoczęła się od terapeutycznych laserów, których mogli używać wyłącznie przeszkoleni profesjonaliści, aż po dzisiejsze lampy z czerwonym światłem zaprojektowane do łatwego użytku w domu i w podróży.
- DE Oliveira, Marcelo F et al. “Low-intensity LASER and LED (photobiomodulation therapy) for pain control of the most common musculoskeletal
conditions.” European journal of physical and rehabilitation medicine vol. 58,2 (2022): 282-289. doi:10.23736/S1973-9087.21.07236-1
Często zadawane pytania:
Co to jest terapia światłem czerwonym i podczerwieni?
Terapia światłem czerwonym i bliskiej podczerwieni (RLT/NIR), znana także jako fotobiomodulacja (PBM), to nieinwazyjna metoda leczenia wykorzystująca określone długości fal światła czerwonego i podczerwieni. Światło to wnika głęboko w tkanki ciała, oferując terapeutyczne efekty, które mogą łagodzić ból i przyspieszać gojenie.
Jakie są główne zalety tej terapii w porównaniu do tradycyjnych metod leczenia bólu?
- Bezpieczeństwo: Brak skutków ubocznych typowych dla leków przeciwbólowych
- Terapia nieinwazyjna: Nie wymaga operacji ani procedur chirurgicznych
- Brak ryzyka uzależnienia: W przeciwieństwie do opioidów
- Dostępność: Można stosować w domu
- Uniwersalność: Skuteczna zarówno w bólu ostrym, jak i przewlekłym
Czy terapia światłem czerwonym jest nowością w medycynie?
Nie, badania nad fotobiomodulacją trwają od około 50 lat. Początkowo wykorzystywano terapeutyczne lasery dostępne tylko dla profesjonalistów, obecnie dostępne są lampy z czerwonym światłem przeznaczone do łatwego użytku domowego.
Czym różni się terapia RLT od tradycyjnych lamp czy słońca?
Terapia RLT + NIR wykorzystuje określone długości fal światła czerwonego i podczerwieni – to precyzyjnie dobrane spektrum światła, które ma udowodnione właściwości terapeutyczne, w przeciwieństwie do zwykłego światła słonecznego czy lamp oświetleniowych.